SOI SÁNG LẠI CHÍNH MÌNH
Thiền Sư Viên Minh Hỏi Đáp
“…Các pháp đến đi trong đời sống có thể là thuận hay nghịch, khổ hay vui v.v… nhưng đều tuân theo nguyên lý vận hành tất nhiên trong dòng nhân quả nghiệp báo mà mỗi người đã tạo ra cho mình.
✓ Người có nội tâm rỗng lặng trong sáng (thanh tịnh) sẽ qua đó thấy ra chỗ đúng sai, thiện ác trong dòng nghiệp của mình để tự điều chỉnh sao cho thuận pháp.
✓ Còn người đầy bản ngã tham sân si thì sẽ lăng xăng chống đối với nghịch cảnh, hoặc dính mắc trong thuận cảnh.
✓ Chính hai thái độ này đã tạo ra chướng ngại cho đời sống, chứ không phải là duyên thuận hay nghịch.
~ Thực ra, không có chướng ngại nào để vượt qua cả mà chính là vượt qua cái ta ảo tưởng đã tự dựng lên chướng ngại cho mình.
√ Còn thuận duyên hay nghịch duyên là pháp đến giúp con phát hiện và loại trừ cái ta ảo tưởng đã tạo ra biết bao chướng ngại cho mình và người. Phật gọi những chướng ngại do bản ngã dựng lên là triền cái (che lấp), kiết sử (trói buộc), phiền não chướng, sở tri chướng v.v…
-Thầy Viên Minh-
Trungtamhotong.org
Trích Thư Thầy trò 08
✓ Thái độ khi đối diện với những tình huống khó khăn trong cuộc sống…
~ Duy trì tâm quân bình-buông xả..”
-Thiền Sư U Jotika-
* Thu âm Tuệ An
Namo Dhammassa
______((()))______
Lành thay ()
Lev Tonstoy năm kiệt tác
NHỮNG TRANG VĂN ĐỌC LẠI
Lac Nguyen & Kim Hoàng
Thích ! Rất hay. Đọc “Suy niệm mỗi ngày” Trà sớm với bạn hiền. Đọc lại “Lev Tonstoy năm kiệt tác”. Hoàng Kim đồng cảm, tâm đắc với cụ Lac Nguyen. Những trang văn đọc lại https://hoangkimlong.wordpress.com/category/lev-tonstoy-nam-kiet-tac/ & https://khatkhaoxanh.wordpress.com/category/nhung-trang-van-doc-lai
SUY NGẪM
Lac Nguyen (9 Tháng 5, 2022)
Trong STT Lời Ngỏ, tôi có nói: “Trong Khi Chờ Godot”, Nguyên Lạc tôi sẽ đọc lại những sách cũ mà mình đang có, tìm in lại các sách mà mình đã mất, những tác phẩm thời trẻ dấu yêu đã đọc và say mê. Thử xem lại niềm “say mê” có giống trước không, hay là…
Trong các sách, tôi chú trọng đến bộ sách “Wise Thoughts For Every Day (Suy Niệm Mỗi Ngày) – Lev Tolstoy. Wise Thoughts For Every Day là bộ sách tôi thích nhất của Lev Tolstoy. Tôi đã có dịch một số câu từ A Calendar of Wisdom trong bộ sách này, và gởi đăng các trang trong cũng ngoài nước, nay chia sẻ lại vài câu các bạn đọc cho vui:
Trước hết, xin tặng các bạn lời MINH TRIẾT này trước:
NHỮNG LỜI ĐÁNG SUY NGẪM
“Bạn đừng bao giờ nói xấu ai cả. Những lời nói xấu, không sớm thì muộn, luôn luôn sẽ rớt vào đầu những kẻ thốt ra, và có thể làm hại cho sự thành công của ta trên đường đời. Nói xấu người khác là một cách bất lương để tự khoe mình. Nếu không nói được những lời nhân từ, khuyến khích thì thôi, đừng nói gì cả. Chẳng làm gì đôi khi là khôn, nhưng chẳng nói gì cả thì lúc nào cũng là khôn.
Người đời này quá trọng về trí tuệ và coi thường tư cách! Chúng ta đã luyện trí tuệ cho sắc bén mà để cho cái ý thức tự chủ nhạt đi.
Nhân loại khôn hơn mỗi người chúng ta. Do đó mà một số người nông nổi tự khoe, theo thuyết duy trí, mới có cái vẻ khó thương: Họ chỉ biết một phần nhỏ thôi, không biết được toàn thể. Sự nhũn nhặn làm tôn kiến thức của ta lên, cũng như sự e lệ làm tôn vẻ đẹp của người nữ! ” (Will Durant)
Người che đậy khuyết điểm của mình bằng thủ đoạn tổn thương người khác là kẻ đê tiện.
Conquering yourself is the greatest feat [Plato (Plátōn), the Greek philosopher]
Tự chinh phục mình là chiến công vĩ đại nhất.
VÀI HÀNG VỀ LEV TOLSTOY
LEV TOLSTOY (Bá tước Lev Nikolayevich Tolstoy [ (tiếng Nga: Лев Николаевич Толсто) sinh 28 tháng 8 năm 1828 – mất 20 tháng 11 năm 1910)] là một tiểu thuyết gia người Nga, nhà triết học, người theo chủ nghĩa hoà bình, nhà cải cách giáo dục, người ăn chay trường, tín hữu Cơ Đốc giáo, nhà tư tưởng đạo đức.
Tolstoy được yêu mến ở khắp mọi nơi như một tiểu thuyết gia vĩ đại nhất trong tất cả các nhà viết tiểu thuyết, đặc biệt nổi tiếng với kiệt tác Chiến tranh và hoà bình và Anna Karenina miêu tả sự phóng khoáng và hiện thực của cuộc sống Nga. Hai tác phẩm là đỉnh cao của tiểu thuyết hiện thực. Là một nhà luân lý, ông nổi tiếng với tư tưởng kháng cự bất bạo động, được thể hiện xuyên suốt các tác phẩm của mình như Vương quốc Chúa Trời trong bạn, điều đã có ảnh hưởng tới những nhân vật quan trọng của thế kỷ XX như Mahatma Gandhi và Martin Luther King, Jr.
Danh tiếng của Lev Tolstoy đã vang lừng trên thế giới khiến cho nhiều người từ bốn phương đã đến viếng thăm ông, và do ảnh hưởng của ông quá lớn, đạo Chính Thống Nga đã trục xuất ông ra khỏi giáo hội vào năm 1901, để làm giảm đi thứ ảnh hưởng kể trên. Đối với dân chúng Nga, Lev Tolstoy được xem như là vị THÁNH.
VÀI LỜI MINH TRIẾT CỦA LEV TOLSTOY
Sau đây là vài lời minh triết đáng suy ngẫm của Lev Tolstoy trích từ bộ sách Wise Thoughts For Every Day (Minh Triết Cho Mỗi Ngày) và A Calender of Wisdom (Lịch Minh Triết).
– 1. The most important question to keep before ourselves at all times is this: Do we do the right thing? During this short period of time which we call our life, do our act conform to the will of the force that sent us in to the world? Do we do the right thing? (Lev Tolstoy)
Thắc mắc lớn nhất luôn đặt ra cho mọi người là: Chúng ta đã hành xử đúng không? Trong khoảnh khắc ngắn ngủi mà chúng ta gọi là cuộc đời, chúng ta đã hành xử xứng với quyền năng đã đưa chúng ta vào cuộc sống? Chúng ta đã hành xử đúng không? (Lev Tolstoy)
– 2. All the children of Adam are members of the same body. When one member suffers, all the others suffer as well. If you are indifferent to the sufferings of others, you do not deserve to be called a man. – (Muslih-Ud-Din Saadi)
Mọi con cháu của Adam đều là thành viên của cùng một cơ thể. Khi một thành viên đau khổ, mọi thành viên còn lại cũng đau khổ. Nếu bạn lãnh cảm với những đau khổ của người khác, bạn không xứng đáng được gọi là con người. (Muslih-Ud-Din Saadi)
-3. You have to respect every person, no matter how miserable or ridiculous he or she may be. You should remember that in every person lives the same spirit which lives in us.(the Book of Divine Thought)
Bạn phải tôn trọng mọi người, bất kể họ khốn khổ hay lố lăng, nực cười như thế nào. Bạn nên nhớ rằng trong tất cả mọi người, chúng ta có một linh hồn hiện hữu giống nhau. (Book of Divine Thought)
-4. Old fortresses are destroyed, monuments to the kings are demolished, old age ravages our bodies. Only the teachings of kindness are never ruined or affected by age. (Lev Tolstoy)
Theo tháng năm thành quách lụi tàn, đền đài hoang phế, tuổi già tàn phá thân xác ta. Chỉ có những lời dạy nhân từ mới mãi tồn tại thôi.
-5. It is better to know several basic rules of life than to study many unnecessary science. The major rules of life will stop you from evil and show you the good path in life, but the knowledge of many unnecessing science may lead you into the temptation of pride, and stop you from understanding the basic rules of life. (Lev Tolstoy)
Biết vài nguyên tắc căn bản của cuộc sống tốt hơn là học chi nhiều môn khoa học không cần thiết. Những nguyên tắc chánh của cuộc sống sẽ ngăn bạn làm điều ác và giúp bạn đi theo chánh đạo, nhưng sự hiểu biết nhiều khoa học không cần thiết có thể dẫn bạn đi vào sự cám dỗ của lòng kiêu ngạo và khiến bạn không hiểu được những nguyên tắc sống căn bản.
-6. When people wanted to kill a bear in the ancient times, they hung a heavy log over a bowl of honey. The log would swing back and hit the bear. The bear would become irritated and push the lob even harder, and it would return and hit him harder in return. This would continue untill the log killed the bear. People behave in the same way when they return evil for the evil they receive from other people. Can’t people be wiser than bear?
Ngày xưa khi muốn giết gấu, người ta treo một khúc gỗ nặng trên cái bát (tô) mật ong. Khúc gỗ sẽ đu đưa đụng vào gấu. Con gấu bực nên càng đẩy khúc gổ mạnh thêm, và trả lại khúc gỗ đập lại con gấu càng mạnh hơn nữa . Sự việc sẽ tiếp tục cho đến khi khúc gỗ đập chết con gấu. Con người có hành vi tương tự khi họ lấy oán trả oán. Con người có thể khôn ngoan hơn gấu chăng?
-7. Love is real only when a person can sacrifice himself for another person. Only when a person forgets himself for the sake of another, and lives for another creature, only this kind of love can be called true love, and only in this love do we see the blessing and reward of life. This is the foundation of the world. Nothing can make our life, or the lives of other people more beautiful than perpetual kindness. (Lev Tolstoy)
Tình thương chỉ thật sự khi còn người có thể hy sinh bản thân mình cho người khác. Chỉ khi con người quên mình vì lợi ích của người khác và sống cho tạo vật khác, chỉ tình thương này mới được gọi là tình thương thật sự, và chỉ với dạng tình thương này, chúng ta mới thấy được sự phúc lành và ân sũng của cuộc đời. Đây là nền tảng của thế giới. Không gì có thể làm cuộc đời chúng ta hay cuộc sống của tha nhân càng đẹp hơn ngoài sự thường xuyên đối xử tử tế ân cần.
-8. Ignorance in itself is neither shameful nor harmful. Nobody can knows everything. But pretending that you know what you actually do not know is both shameful and harmful.
Knowledge is limitless. Therefore, there is a minuscule difference between those who know a lot and those who know very little. (Lev Tolstoy)
Sự thiếu hiểu biết tự nó không có gì đáng nhục nhã và nguy hại cả. Không ai biết hết mọi thứ. Tuy nhiên, giả vờ rằng mình biết cái thật sự mình không biết mới vừa đáng nhục nhã và đáng nguy hại.
Kiến thức thì vô tận. Do đó, sự khác biệt rất nhỏ giữa những người hiểu biết nhiều và những người hiểu biết ít.
– 9.
(a) Do not postponse for tomorrow what you can do today.
(b) Do not force another person to do what you can do by yourself
(c) If you lose your temper, count up to ten before you do or say anything. If you haven’ t calmed down, then count to a hundred, and if you have not calmed down after this, count up to a thousand. (After Thomas Jefferson)
(a) Không nên chờ đến ngày mai những gì bạn có thể hoàn thành được hôm nay
(b) Đừng ép người khác làm điều mà mình có thể tự làm
(c) Nếu bạn đang giận, hãy đếm từ một tới mười trước khi nói hay làm bất cứ điều gì. Nếu lòng chưa dịu, đếm tới một trăm, và nếu làm vậy mà vẫn chưa dịu, hãy đếm tới một ngàn.
-10. All the nations of the world name and respect God. Different people give him different names, and put different clothes on him; but there is only one God under all these different manifestations. (Jean Jacques Rousseau)
Tất cả quốc gia trên thế giới đều gọi tên và kính trọng Thượng Đế. Khác biệt dân tộc trao Ngài tên và hình dáng bên ngoài khác nhau; tuy nhiên chỉ có duy nhất một Thương Đế ẩn dưới những biểu hiện này.
-11. God lives in all people, but not all people live in God, and this is the source of their sufferings.
A lamp cannot burn without fire, and a person cannot live without God (a book of Hinduisme)
Thượng để ẩn trú trong mọi người, nhưng không phải mọi người ai cũng đều sống theo Thượng đế, và đó là nguồn gốc mọi khổ đau của họ.
Con người không thể nào sống thiếu Thuợng đế được, cũng như cây đèn không thể cháy nếu không có lửa.
-12. Water does not stay on a mountaintop, but flows into the valley. In the same manner, real virtue does not remain with those people who want to be higher than the others; but virtue stays only with people who are humble. (After the Talmud)
Nước không lưu lại trên đỉnh núi mà chạy xuống thung lũng. Cũng giống vậy, đức độ thật sự không ở với những người muốn cao hơn người khác mà chỉ ở với những người khiêm tốn, khoan hòa.
-13. Three temptations torture people: sexual desire, pride and lust for the wealth. All the misfortunes of mankind come from these three cravings. Without them, people would live in happiness. But how can we get rid of these terrible illnesses?…Work on yourself and improve yourself: this is the answer. Start the improvement of this world from within. (Robert De Lamannais)
Ba sự cám dỗ hành hạ con người: ham muốn dục tình, sự kiêu ngạo và sự thèm khát giàu sang. Tất cả bất hạnh của nhân loại đều đến từ ba khao khát này. Không có chúng, con người sống trong hạnh phúc. Nhưng làm sao chúng ta tránh được những căn bệnh khủng khiếp này? Đây là câu trả lời: Hãy tự tiếp tục tác động và tự cải thiện mình. Hãy bắt đầu sự cải thiện từ bên trong.
-14. A bad mood is often the reason for blaming others ; but very often blaming others causes bad feelings in us; the more we blame others, the worse we feel (Lev Tolstoy)
Tính khí xấu thường là lý do để trách cứ người khác, nhưng trách cứ người khác thường hay gây cảm xúc xấu trong ta.; càng trách người khác bao nhiêu càng cảm thấy tồi tệ thêm bấy nhiêu
(Lời Phật dậy: Bạn đừng có thái độ bất mãn người ta hoài, bạn phải quay về kiểm điểm chính mình mới đúng. Bất mãn người khác là chuốc khổ cho chính bạn).
-15. When the people speak in a very elaborate and sophisticated way, they either want to tell a lie, or to admire themselves. You should not believe such people. Good speech is always clear, clever and understood by all. (Jean D’ Alembert)
Khi người ta nói một cách rất trau chuốt, rất hoa mỹ, tinh vi, họ đang nói láo, hoặc đang tự ngưỡng mộ họ đó. Bạn đừng nên tin những người như vậy. Lời nói hay luôn luôn rõ ràng, thông mình và ai cũng hiểu.
-16. A stupid person should keep silent. But if he knew this, he would not be a stupid person.
Người ngu nên im lặng. Tuy nhiên, nếu hắn biết được điều này thì hắn không phải là người ngu.
– 17. Bạn không thể được tất cả mọi người yêu mến và ca ngợi (1). Thật vậy, nếu bạn hành động như một người tốt, thì những người xấu sẽ trách mắng bạn. Nếu bạn hành động như một người xấu, thì những người tốt sẽ phản đối những hành vi xấu của bạn. Giải pháp tốt nhất, là hãy sống tử tế và nhân ái, trong khi đó hãy phớt lờ những dư luận của người khác.
Chỉ có những ai đã phó thác linh hồn cho tiền tài và danh vọng, thì mới quan tâm đến dư luận của người khác.
Hãy nuôi dưỡng linh hồn bạn – chứ không phải cái danh vọng và tiếng tăm của mình.
Nếu một người thoát khỏi tính khoe khoang tự phụ, thì người ấy dễ phụng sự Thượng đế hơn.
Kẻ nào sống một cuộc đời chân chính, trung thực, thì không cần lời khen hay danh vọng (2) – Lev Tolstoy
………….
Giải thích thêm:
(1) Sống trên đời, thật khó! Làm điều tốt thì bị kẻ xấu ghét; làm điều xấu thì bị người tốt chê cười. Chúng ta thử nhớ lại những hiền nhân như Chúa Jesus, Phật Thích Ca, Socrates, Khổng Tử… Như chúng ta biết, Chúa Jesus và Socrates đều bị án tử hình. Phật Thích Ca bị phe “ngoại đạo” nói xấu; còn Khổng Tử thì bôn tẩu suốt đời hành đạo, mà chẳng mấy ai tin dùng!
(2) Nhưng công bằng mà nói, thì danh vọng và lời khen, trong tự thân chúng không có gì xấu. Chúng chỉ trở nên xấu khi người ta hành động chỉ vì muốn có những cái đó. Bởi vì, họ có thể dùng mọi phương tiện để đạt tới chúng – kể cả những phương tiện xấu. (17 do Đỗ Tư Nghĩa dịch và giải thích)
Nguyên Lạc
(Ảnh Lev Tolstoy hình 2 trên xuống)
TỈNH THỨC CÙNG THÁNG NĂM
Có Những Câu Chuyện Đời
Không Chỉ Đọc Một Lần
Hôm Nay Tôi Tỉnh Thức
Vì Sao Lev Tonstoi Khóc
Khi Người Viết Phục Sinh
Và “Suy Niệm Mỗi Ngày”
Lev Tonstoy Coi Đó Là
Cống Hiến Lớn Đời Người
Ông Thức Tỉnh Con Người
Đời Cao Hơn Trang Văn
Đất, Người Và Chính Mình
Lời Thầy Dặn Thung Dung
Chỉ Tình Yêu Ở Lại
An Viên Ngọc Phương Nam
NGỌC LƯU LY NHỚ MẸ
Bạn nhớ dáng mẹ lưng còng
Mình thương mẹ mất lúc còn thanh xuân
Giáp Thìn bốn chín chân vân
Tuổi thơ vắng mẹ rưng rưng cuộc đời
Ít năm giặc giết cha rồi
Gian nan càng trải một thời truân chiên
Quê hương lưu bóng mẹ hiền
Thiêng liêng đất nước lời nguyền núi sông
*
Tỉnh thức càn khôn chốn đại ngàn
Ngọc lành vàng đá giữa lầm than
Hoàng Thành trọn vẹn tinh hoa tốt
Trúc Lâm gìn giữ lửa hương tàn
Vận chuyển thời cơ lưu vẹn kiếp
Mệnh nung tâm huyết chí bền gan
Nhờ ai lem luốc tròn duyên nghiệp
Đất cảm trời thương thấu kẻ hàn
LEV TONSTOY NĂM KIỆT TÁC
Hoàng Kim
Lev Tolstoy (1828 – 1910) là nhà hiền triết và đại văn hào Nga danh tiếng bậc nhất lịch sử nhân loại với năm kiệt tác lắng đọng mãi với thời gian: 1) Chiến tranh và Hòa bình, 2) Ana Karenina, 3) Phục sinh; 4) Đường sống; 5) Suy niệm mỗi ngày. Riêng hai tác phẩm Đường sống và Suy niệm mỗi ngày / Minh triết cho mỗi ngày (Wise Thoughts for Every Day) được coi là hai công trình trọng yếu cuối cùng của Lev Tonstoy và ông đã xem nó là đóng góp quan trọng nhất của ông cho nhân loại.
LEV TOLSTOY SUY NIỆM MỖI NGÀY
Theo Peter Serikin tại lời giới thiệu của tác phẩm Suy niệm mỗi ngày / Minh triết cho mỗi ngày (Wise Thoughts for Every Day) là công trình trọng yếu cuối cùng của Lev Tonstoy.Ông xem nó là đóng góp quan trọng nhất của ông cho nhân loại. “Tonstoy giữ cái ‘cẩm nang’ cho một cuộc sống tốt này trên bàn làm việc của ông trong suốt những năm cuối cùng đời mình cho đến phút cuối (thậm chí ông còn yêu cầu trợ lý cùa mình V. Chertkov, đưa cho ông xem bản in thử trên giường chết của ông) Chi tiết nhỏ này cho thấy Tonstoy yêu quý tác phẩm này xiết bao!”.
Cũng theo Peter Serikin bộ ba tập sách ‘Minh triết của hiền nhân’ 1903 (The Thoughts of Wise Men) ; Một chu kỳ đọc (A Circle of Reading’ 1906; Minh triết cho mỗi ngày 1909 (Wise Thoughts for Every Day) dường như phát triển sau khi Lev Tolstoy bệnh nặng và phục sinh như một phép lạ cuối năm 1902. Bộ ba này của Tolstoy hết sức phổ biến từ lần xuất bản thừ nhất vào năm 1903 cho đến năm 1917. Rồi cả ba cuốn đều không được xuất bản trong suốt thời kỳ gần 80 năm vì nội dung tôn giáo của chúng, Và nó được xuất hiện trở lại gần đây sau sup đổ của Liên bang Xô Viết.
Sách ‘Suy niệm mỗi ngày’ nguyên tác tiếng Nga của Lev Tonstoy do Đỗ Tư Nghĩa dịch từ bản tiếng Anh ‘Wise Thoughts for Every Day’ của Peter Serikin xuất bản ở New York Mỹ từ năm 2005 và, Bản quyền bản tiếng Việt của Công ty THHH Văn Hóa Khai Tâm 2017. Hành trình cuốn sách này đến Việt Nam khá muộn nhưng may mắn thay những tư tưởng minh triết của nhà hiền triết Lev Tonstoy đã tới chúng ta gợi mở cho sự suy ngẫm ‘minh triết cho mỗi ngày’ cùng đồng hành với người thầy hiền triết vĩ đại.
Lev Tonstoy ‘Suy niệm mỗi ngày’ 365 ngày, mỗi ngày ông viết một mục suy ngẫm ngắn và sâu sắc. Trung Quốc thời kỳ đại cách mạng văn hóa có một câu chuyện khác tương tự, Lâm Bưu người được coi là nhà đầu tư quyền lực hiệu quả nhất và phát kiến thiên tài khi ông tạo dựng nên được cơn sốt sùng bái cá nhân đối với Mao Trạch Đông đã tuột mất đại quyền và thành phe thiểu số để cân bằng quyền lực, chọi với đỉnh cao thế lực Đảng Chính quyền phái đa số Lưu Đặng khi ấy Lưu Thiếu Kỳ đã làm Chủ tịch Nước và Đặng Tiểu Bình nắm cương vị Tổng Bí Thư Đảng. Lâm Bưu với tư cách Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng đã chọn lọc phát hành 5 triệu cuốn sách đỏ Mao tuyển cho toàn quân và Hồng vệ binh. Cuốn sách đỏ nhỏ bỏ túi này với những danh ngôn tuyển chọn của Mao Trạch Đông có giá trị hiện thực như thế nào trong lật ngược thế cờ bạn đã thấy rõ. Bây giờ chúng ta hãy Đọc lại và suy ngẫm “Đức tin” và “Tình yêu” của Lev Tonstoy trong CNM365 ngày của ông:
Lev Tonstoy viết ĐỨC TIN. Quy luật của Thượng đế tất yếu bao hàm đòi hỏi việc chu toàn ý chí của Ngài. Bởi về tất cả mọi con người đều được Thượng đế sáng tạo ra một cách bình đẳng, nên quy luật của Ngài là Một, chung cho tất cả chúng ta. Đời chúng ta chỉ có thể tốt đẹp khi nào chúng ta hiểu quy luật của Thượng đế và tuân theo nó.
Có một câu cách ngôn cổ của Do Thái: “Linh hồn của một người là ngọn đèn của Thượng đế” Khi ngọn đèn ấy chưa được thắp lên thì một cá nhân sẽ vẫn mãi bơ vơ; nhưng khi nó được thắp lên, y trở nên mạnh mẽ và tự do. Dĩ nhiên, điều này không thể khác, bởi vì đó không phải là quyền lực của chính y, mà là của Thượng đế.
Mặc dù chúng ta không biết sự thiện phổ quát là gì, chúng ta thực sự biết rằng, tất cả chúng ta nên tuân theo quy luật của sự thiện, vốn hiện hữu cả trọng sự khôn ngoan của con người lẫn trong trái tim chúng ta.
Nếu chúng ta tin rằng, họ có thể làm hài lòng Thượng đế thông qua những nghi lễ và những lời cầu nguyện thôi – chứ không phải bằng hành động- thì họ đã nói dối với cả thượng đế lẫn chính họ“
Lev Tonstoy khuyên chúng ta về ĐỨC TIN. “Hãy luôn luôn hạnh phúc và sung sướng” hãy tuân theo quy luật của sự thiện và luôn nhớ câu cách ngôn cổ của người Do Thái: “Linh hồn của một người là ngọn đèn của Thượng đế“. Minh triết cho mỗi ngày là một kho tàng minh triết tinh túy.
Lev Tonstoy viết về TÌNH YÊU. Ông Lev Tonstoi khi về già nhớ những kỷ niệm cũ. Ông đã viết “Suy niệm mỗi ngày” cho 365 ngày để tự nhìn lại kiệt tác “Tự thú” mà ông đã viết trước đó. Ông đã đúc kết, chắt lọc, hòa trộn tác phẩm cũ và nâng lên cao hơn trong mục từ TÌNH YÊU. Ông viết: “Người ta hỏi một hiền triết phương Đông: Khoa học là gì? Ông đáp: Biết người. Họ hỏi Cái Thiện là gì? Ông đáp: Yêu người. Để sống theo quy luật của Thượng đế, một con chim phải bay, một con cá phải bơi và một con người phải yêu thương. Cách tốt nhất để cải thiện cuộc đời của nhau là qua tình yêu Yêu là biểu lộ cái tốt lành. Tình yêu không chỉ thực hiện trong lời nói mà còn trong những hành động chúng ta thực hiện vì kẻ khác“.
Hoàng Kim noi theo người Thầy lớn minh triết, thắp lên ngọn đèn trí tuệ của chính mình. Tôi diễn đạt ĐỨC TIN và TÌNH YÊU của tôi theo sự trãi nghiệm cuộc đời niềm tin và nghị lực
NIỀM TIN VÀ NGHỊ LỰC
Hoàng Kim
Minh triết đời người là yêu thương
Cuối dòng sông là biển
Niềm tin thắp lên nghị lực
Yêu thương mở cửa thiên đường.
LEV TONSTOY CHIẾN TRANH VÀ HÒA BÌNH
Lev Tolstoy đại văn hào Nga, là cha đẻ của kiệt tác “Chiến tranh và hòa bình”, đỉnh cao của trí tuệ con người. Tiểu thuyết sử thi vĩ đại này đưa Lev Tolstoy vào trái tim của nhân loại và được yêu mến ở khắp mọi nơi trên thế giới. Tác phẩm “Chiến tranh và hòa bình được bình chọn là kiệt tác trong sách “Một trăm kiệt tác“ của hai nhà văn Nga nổi tiếng I.A.A-Bra- mốp và V.N. Đê-min do Nhà xuất bản Vê tre Liên bang Nga phát hành năm 1999, Nhà xuất bản Thế Giới Việt Nam phát hành sách này năm 2001 với tựa đề “Những kiệt tác của nhân loại“, dịch giả là Tôn Quang Tính, Tống Thị Việt Bắc và Trần Minh Tâm. “Chiến tranh và hòa bình” cũng được xây dựng thành bộ phim cùng tên do đạo diễn là Sergey Fedorovich Bondarchuk, công chiếu lần đầu năm 1965 và được phát hành ngày 28 tháng 4 năm 1968 tại Hoa Kỳ. Phim đoại giải thưởng Oscar phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất năm 1968.
Tóm tắt tác phẩm Chiến tranh và hòa bình
Tác phẩm mở đầu với khung cảnh một buổi tiếp tân, nơi có đủ mặt các nhân vật sang trọng trong giới quý tộc Nga của Sankt Peterburg. Bên cạnh những câu chuyện thường nhật của giới quý tộc, người ta bắt đầu nhắc đến tên của Napoléon và cuộc chiến tranh sắp tới mà Nga sắp tham gia. Trong số những tân khách hôm ấy có công tước Andrei Bolkonsky một người trẻ tuổi, đẹp trai, giàu có, có cô vợ Liza xinh đẹp mới cưới và đang chờ đón đứa con đầu lòng. Và một vị khách khác là Pierre người con rơi của lão bá tước Bezukhov, vừa từ nước ngoài trở về. Tuy khác nhau về tính cách, một người khắc khổ về lý trí, một người hồn nhiên sôi nổi song Andrei và Pierre rất quý mến nhau và đều là những chàng trai trung thực, luôn khát khao đi tìm lẽ sống. Andrei tuy giàu có và thành đạt nhưng chán ghét tất cả nên chàng chuẩn bị nhập ngũ với hy vọng tìm được chỗ đứng của một người đàn ông chân chính nơi chiến trường. Còn Pierre từ nước ngoài trở về nước Nga, tham gia vào các cuộc chơi bời và bị trục xuất khỏi Sankt Peterburg vì tội du đãng. Pierre trở về Moskva, nơi cha chàng đang sắp chết. Lão bá tước Bezukhov rất giàu có, không có con, chỉ có Pierre là đứa con rơi mà ông chưa công nhận. Mấy người bà con xa của ông xúm quanh giường bệnh với âm mưu chiếm đoạt gia tài. Pierre đứng ngoài các cuộc tranh chấp đó vì chàng vốn không có tình cảm với cha, nhưng khi chứng kiến cảnh hấp hối của người cha lúc lâm chung thì tình cảm cha con đã làm chàng rơi nước mắt. Lão bá tước mất đi để lại toàn bộ gia sản cho Pierre và công nhận chàng làm con chính thức. Công tước Kuragin không được lợi lộc gì trong cuộc tranh chấp ấy bèn tìm cách dụ dỗ Pierre. Vốn là người nhẹ dạ, cả tin nên Pierre rơi vào bẫy và phải cưới con gái của lão là Hélène, một cô gái có nhan sắc nhưng lẳng lơ và vô đạo đức. Về phần Andrei chàng quyết định gởi vợ cho cha và em chăm sóc sau đó gia nhập quân đội. Khi lên đường Andrei mang một niềm hi vọng có thể có thể tìm thấy ý nghĩa cuộc sống cũng như công danh trên chiến trường. Chàng tham gia trận đánh Austerlitz lừng danh, bị thương nặng, bị bỏ lại trên chiến trường. Khi tỉnh dậy chàng nhìn thấy bầu trời xanh rộng lớn và sự nhỏ nhoi của con người, kể cả những mơ ước, công danh và kể cả Napoléon người được chàng coi như thần tượng. Andrei được đưa vào trạm quân y và được cứu sống. Sau đó, chàng trở về nhà chứng kiến cái chết đau đớn của người vợ trẻ khi sinh đứa con đầu lòng. Cái chết của Lisa, cùng với vết thương và sự tiêu tan của giấc mơ Tulông đã làm cho Andrei tuyệt vọng. Chàng quyết định lui về sống ẩn dật. Có lần Pierre đến thăm Andrei và đã phê phán cách sống đó. Lúc này, Pierre đang tham gia vào hội Tam điểm với mong muốn làm việc có ích cho đời. Một lần, Andrei có việc đến gia đình bá tước Rostov. Tại đây, chàng gặp Natasha con gái gia đình của bá tước Rostov. Chính tâm hồn trong trắng hồn nhiên và lòng yêu đời của nàng đã làm hồi sinh Andrei. Chàng quyết định tham gia vào công cuộc cải cách ở triều đình và cầu hôn Natasha. Chàng đã được gia đình bá tước Rostov chấp nhận, nhưng cha chàng phản đối cuộc hôn nhân này. Bá tước Bolkonsky (cha của Andrei) buộc chàng phải đi trị thương ở nước ngoài trong khoảng thời gian là một năm. Cuối cùng, chàng chấp nhận và xem đó như là thời gian để thử thách Natasha. Chàng nhờ bạn mình là Pierre đến chăm sóc cho Natasha lúc chàng đi vắng. Natasha rất yêu Andrei, song do nhẹ dạ và cả tin nên nàng đã rơi vào bẫy của Anatole con trai của công tước Vasily, nên Natasha và Anatole đã định bỏ trốn nhưng âm mưu bị bại lộ, nàng vô cùng đau khổ và hối hận. Sau khi trở về Andrei biết rõ mọi chuyện nên đã nhờ Pierre đem trả tất cả những kỷ vật cho Natasha. Nàng lâm bệnh và người chăm sóc thông cảm cho nàng lúc này là Pierre. Vào lúc này, nguy cơ chiến tranh giữa Pháp và Nga ngày càng đến gần. Cuối năm 1811, quân Pháp tiến dần đến biên giới Nga, quân Nga rút lui. Đầu năm 1812, quân Pháp tiến vào lãnh thổ Nga. Chiến tranh bùng nổ. Vị tướng già Mikhail Kutuzov được cử làm tổng tư lệnh quân đội Nga. Trong khi đó, quý tộc và thương gia được lệnh phải nộp tiền và dân binh. Pierre cũng nộp tiền và hơn một ngàn dân binh cho quân đội. Andrei lại gia nhập quân đội, ban đầu vì muốn trả thù tình địch, nhưng sau đó chàng bị cuốn vào cuộc chiến và tinh thần yêu nước của nhân dân Nga. Trong trận Borodino, dưới sự chỉ huy của vị tướng Kutuzov quân đội Nga đã chiến đấu dũng cảm tuyệt vời. Andrei cũng tham gia trận đánh này và bị thương nặng. Trong lán quân y, chàng gặp lại tình địch của mình cũng đang đau đớn vì vết thương. Mọi nỗi thù hận đều tan biến, chàng chỉ còn thấy một nỗi thương cảm đối với mọi người. Chàng được đưa về địa phương. Trên đường di tản, chàng gặp lại Natasha và tha thứ cho nàng. Và cũng chính Natasha đã chăm sóc cho chàng cho đến khi chàng mất. Sau trận Borodino, quân Nga rút khỏi Moskva. Quân Pháp chiếm được Moskva nhưng có tâm trạng vô cùng lo sợ. Pierre trở về Moskva giả dạng thành thường dân để ám sát Napoléon. Nhưng âm mưu chưa thực hiện được thì chàng bị bắt. Trong nhà giam, Pierre gặp lại Platon Karataev, một triết gia nông dân. Bằng những câu chuyện của mình, Platon đã giúp Pierre hiểu thế nào là cuộc sống có nghĩa. Quân Nga bắt đầu phản công và tái chiếm Moskva. Quân Pháp rút lui trong hỗn loạn. Nga thắng lợi bằng chính tinh thần của cả dân tộc Nga chứ không phải do một cá nhân nào, đó là điều Kutuzov hiểu còn Napoléon thì không hiểu. Trên đường rút lui của quân Pháp, Pierre đã trốn thoát và trở lại Moskva. Chàng hay tin Andrei đã mất và vợ mình cũng vừa mới qua đời vì bệnh. Chàng gặp lại Natasha, một tình cảm mới mẻ giữa hai người bùng nổ. Pierre quyết định cầu hôn Natasha. Năm 1813, hai người tổ chức đám cưới. Bảy năm sau, họ có bốn người con. Natasha lúc này không còn là một cô gái vô tư hồn nhiên nữa mà đã trở thành một người vợ đúng mực. Pierre sống hạnh phúc nhưng không chấp nhận cuộc sống nhàn tản mà . tham gia tổ chức cách mạng của những người tháng Chạp.
“Chiến tranh và hòa bình” là bộ sử thi vĩ đại nhất của Lev Tolstoy, trước hết là vì tác phẩm đã làm sống lại thời kì toàn thể nhân dân Nga và quân đội thiện chiến và tướng lĩnh giỏi của Pháp gặp nhau trên chiến trường. Nhân dân là nhân vật trung tâm của toàn bộ cuốn tiểu thuyết anh hùng ca này. Qua đó, Tolstoy muốn làm nổi bật tính chất nhân dân anh hùng quyết định vận mệnh lịch sử của dân tộc. Về nghệ thuật, tác phẩm kết cấu dựa trên sự thống nhất hai mặt của chủ nghĩa anh hùng nhân dân và truyện kể lịch sử. Cốt truyện được xây dựng trên hai biến cố lịch sử chủ yếu đầu thế kỉ XIX : cuộc chiến tranh năm 1805 và 1812, đồng thời phản ánh cuộc sống hòa bình của nhân dân và giai cấp quý tộc Nga vào các giai đoạn 1805 – 1812, 1812 – 1820. Các tình tiết và cốt truyện nói trên lại kết cấu tập trung xung quanh hai biến cố lịch sử chủ yếu này. Chủ đề nhân dân gắn bó khăng khít với chủ đề lịch sử, và đề tài chiến tranh quán xuyến toàn bộ tác phẩm đan chéo với đề tài về hòa bình. Bởi vậy, truyện kể lịch sử cùng với chủ nghĩa anh hùng nhân dân là hai mặt cơ sở thống nhất tạo thành kết cấu hoàn chỉnh của sử thi, tạo nên mọi tình tiết trong tác phẩm và được hình tượng hóa theo quá trình xây dựng tác phẩm. Một trong những đặc điểm nổi bật khác của “Chiến tranh và hòa bình” là nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật. Số phận nhân vật với những tâm trạng tinh tế đều gắn bó mật thiết với bước thăng trầm của lịch sử. Đây chính là điểm cách tân của Tolstoy về thể loại anh hùng ca, từ đó sáng tạo nên loại anh hùng ca hiện đại trong lịch sử Văn học Nga và Văn học thế giới. Phim Chiến tranh và Hoà bình có thời lượng : 484 phút (4 tập): Tập 1 – Andrei Bolkonsky Tập 2 – Natasha Rostova (225 phút – 1965); Tập 3 – 1812 (104 phút – 1966); Tập 4 – Pierre Bezukhov (125 phút – 1966).
Sách Chiến tranh và hòa bình lời giới thiệu
Hai nhà văn Nga nổi tiếng I.A.A-Bra-mốp và V.N.Đê-min đã giới thiệu và bình chọn tác phẩm “Chiến tranh và hòa bình” như sau: “Một lần nhân lúc nhàn rỗi vì chưa có kế hoạch mới, để đỡ buồn tẻ và sốt ruột, tôi nghĩ ra một câu hỏi cho mình tự trả lời: Nếu như ta bị đày ra hoang đảo, và chỉ được phép mang theo một cuốn sách thôi, ta sẽ chọn quyển nào?. Suy nghĩ chốc lát, tôi đưa ra đáp án: “Có lẽ chỉ mỗi “Chiến tranh và hòa bình!” Tại sao ư? Nhiều quyển đáng chọn lắm cơ mà ! Câu trả lời đơn giản là vậy mà hóa ra không dễ trả lời.”
”Chiến tranh và hòa bình” ẩn chứa điều bí mật sau đây: Nó là cuốn cẩm nang, là đáp án của tất cẩ mọi câu hỏi mà độc giả có thể gặp trong cuộc sống. Tiểu thuyết có một tầm bao quát sâu rộng lớn: Tính sử thi hùng tráng và tính trữ tình tinh tế, những suy ngẫm triết lý sâu xa về số phận con người, lịch sử và thế giới, những hình tượng bất tử, luôn sống động như đang hiện diện trước mắt ta nhờ bút pháp diệu kỳ của nhà văn. Sẽ là không đầy đủ, nếu chỉ gọi “Chiến tranh và hòa bình” là bộ “Bách khoa toàn thư”; muốn trọn vẹn hơn, ta phải coi nó là “pháp điển đạo đức”. Định nghĩa này là chính xác, bởi bao thế hệ đã từng không mệt mỏi noi theo, học tập suốt đời lý tưởng sống cao đẹp của An-đrây Bôn-côn-xki và Na-ta-sa Rô-xtôva, học tập chủ nghĩa yêu nước nồng nàn của lớp lớp nhân vật khác trong tác phẩm, và của chính nhà văn….”
GS Tôn Thất Trình trao đổi về Chiến tranh và Hòa bình
Giáo sư Tôn Thất Trình có bài viết khá dài về những hấp dẫn của kiệt tác Chiến tranh và Hòa bình nhưng có nhận xét khá thú vị Thầy viết “Chiến Tranh và Hòa Bình là truyện của năm gia đình Nga: Bezukhows, Rostovs, Kuragins và Bolkonskki.. không có mấy bi hài kịch tính như truyện Lôi Vũ của Lỗ Tấn-Tàu, các truyên Việt Nam Công chúa Trần Huyền Trân vói vua Chiêm Thành và tướng Trần Khắc Chung: “Đừng về Chiêm quốc nhé Huyền Trân !”, bà Chúa Chè – Trịnh Sâm, Công chúa Ngọc Hân – Nguyễn Huệ (vua Quang Trung) Vua Gia Long, Công Nương Ngọc Khoa với vua Miên, Chuyện Tám Bính – Bỉ Vỏ- Nguyên Hồng, Đoạn Tuyệt của Nhất Linh, Anh Phải sống của Khái Hưng …”
Vài ghi chép của Hoàng Kim
Ngày 9 tháng 9 có bốn sự kiện Quốc tế trùng hợp: Ngày 9 tháng 9 năm 1791, thủ đô Washington, D.C. được đặt tên theo tên George Washington tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên; Ngày 9 tháng 9 năm 1828 là ngày sinh Lev Tolstoy, nhà văn Nga, tác giả của kiệt tác “Chiến tranh và hòa bình” đỉnh cao văn chương Nga và Thế giới; Ngày 9 tháng 9 năm 1872 là ngày sinh Phan Châu Trinh, chí sĩ, nhà văn, nhà thơ Việt Nam; Ngày 9 tháng 9 năm 1976 là ngày mất của Mao Trạch Đông, lãnh tụ của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.Bốn nhân vật lịch sử trên đây ảnh hưởng to lớn đến lịch sử văn hóa của bốn dân tộc và nhân loại. Họ nếu sinh ra đồng thời và sống chung cùng một chổ liệu họ có trở thành những người bạn chí thiết?
George Washington, Lev Tolstoy, Phan Châu Trinh ba người đều có quan điểm triết học thiên về tiến hóa, bảo tồn và phát triển nhưng Mao Trạch Đông thi lại có quan điểm triết học thiên về cách mạng, cải tạo con người, cải tạo xã hội. Một bên năng về xây, một bên năng về chống.
Mao Trạch Đông bình sinh kính trọng George Washington, Lev Tolstoy nhưng thích quan điểm cách mạng của Karl Marx và Vladimir Lenin hơn. Mao Trạch Đông nghiên cứu sâu sắc triết học phương Tây và phương Đông nhưng văn chương thì yêu thích nhất là kiệt tác Thủy Hử và Tam Quốc Diễn Nghĩa. Ông khi ở trên đỉnh cao quyền lực thì cuốn sách không rời tay là “Tư trị Thông giám” học về thuật cai trị của đế vương, nhằm tìm trong sự rối loạn của lịch sử những quy luật và mưu lược kinh bang tế thế. Mao chủ trương “cách mạng gia tộc, cách mạng sư sinh (thầy và trò)“. Ông chủ trương: “Cách mạng không thoát khỏi chiến tranh, mới có thể xóa cũ lập mới”. Tháng 8 năm 1917, Mao đã viết thư cho học giả Bắc Kinh nói lên sự cần thiết của triết học Trung Quốc. Ông nói: “Đây không phải là vấn đề lấy triết học của phương Tây để thay thế, bởi vì dân chủ của giai cấp tư sản phương Tây đã không đủ khả năng giải quyết vấn đề của nhân loại. Cho nên tư tưởng phương Tây, phương Đông phải biết cách lợi dụng. Ý của tôi là tư tưởng phương Tây vẫn chưa đầy đủ, trong đó có nhiều bộ phận phải được cải tạo đồng thời với tư tưởng phương Đông. Vấn đề mấu chốt ăn sâu và tim óc và tiềm thức của Mao Trạch Đông là cách mạng, là nổ lực cải tạo Trung Quốc, cải tạo Thế Giới.
Thế giới đang đổi thay. Những người theo quan điểm thực dụng, hiện sinh đang chen lấn với những người cách mạng, bạo lực và các xu hướng vị kỷ, tôn thờ tự do cá nhân, xã hội dân sự, dân chủ …
“Chiến tranh và hòa bình” kiệt tác của Lev Tolstoy, cần đọc lại và suy ngẫm.
Còn ba tác phẩm Ana Karenina, Phục sinh; Đường sống; tôi sẽ dành chiêm nghiệm vào một dịp khác.
HÌNH NHƯ
Hình như thênh thênh ngày rộng
Hình như dìu dịu nắng trời
Ngày mới không còn thấy vội
Thanh nhàn ngày tháng đưa nôi …
Hạnh phúc sao mà giản dị
An nhiên vui với mỗi ngày
Ríu rít nghe chim gọi tổ
Nồng nàn hương mít thơm cây …
Hoa Lúa quyện vào Hoa Đất
Giấc mơ hạnh phúc bình an
Ngắm gốc mai vàng trước ngõ
Thời gian lắng đọng người hiền.
HOÀNG ĐẠI NHÂN BẠN TÔI
Thơ Chuyện Hay ‘Nút Chặn’ *
Lời Thầy Dặn Thung Dung **
Chuyện Tình Hoa Muống Biển
Giấc Mơ Lai Khoai Lang
‘Chỉ mất ba giây để nói lời yêu
nhưng phải mất cả đời
để chứng minh điều đó‘
Tỉnh thức cùng tháng năm
Ban mai chào ngày mới
Nhà tôi chim làm tổ
Giấc mơ lành yêu thương
Hoàng Kim
NÚT CHẶN
Hoàng Đại Nhân
Chị gặp anh từ trang phây búc
Qua những bài anh viết rất hay
Tính nhân văn, câu từ mộc mạc
Rất thân quen cuộc sống hằng ngày
Chị tưởng tượng, anh- người lịch lãm
Chắc cũng hơn sáu chục tuổi rồi
Thơ anh viết nhiều người đón nhận
Chị thấy lòng xao xuyến… chơi vơi
Những bài thơ nồng nàn, anh viết
Lời chân tình, cảm xúc nhân văn
Đã từ lâu, chị là độc giả
Yêu thơ anh… thiện cảm tăng dần
Rồi từ đó, chị thường chát chít
Cùng sẻ chia, từ ngữ, lời thơ…
Những ý tưởng qua từng bài viết
Càng hiểu nhau, xúc động vô bờ.
Chị xinh đẹp nhưng đời bất hạnh
Mang tang chồng khi tuổi còn xuân
Hai con chị: đứa xa lập nghiệp
Đứa theo chồng nên chẳng ở gần
Chị lên phây, giao lưu bè bạn
Mong lấp đi khoảng trống lạnh lòng
Qua vần thơ, hiểu tình người viết
Gặp được anh cũng thỏa niềm mong
Anh tình cảm và sành tâm lý
Luôn động viên nên chị yên lòng
Chị luôn giấu nỗi buồn thầm kín
Phút tâm tư… chị lại thầm mong
Những lúc rảnh, chị nhìn phây búc
Thấy nơi anh vẫn sáng ánh đèn
Chị càng thấy nhớ anh da diết
Họ cùng nhau chát chít từng đêm
Anh từng gọi video cho chị
Nhưng chị không cho thấy mặt mình
Rồi hàng tuần gọi nhau, thăm hỏi
Vắng mấy ngày, chị lại nhớ anh
Họ xa nhau hai ngàn cây số
Muốn gặp nhau, có dễ dàng đâu
Một dịp may, anh về quê mẹ
Họ hẹn hò sẽ gặp mặt nhau
Quán cà phê sân vườn yên tĩnh
Anh đã ngồi từ trước đợi chờ
Ly cà phê vơi đi quá nửa
Chị nhìn anh, chẳng chút bất ngờ
Chiếc áo trắng sơ mi, chị thích
Anh chìa tay, thay một lời chào
Nét giản dị đúng như chị tưởng
Ánh mắt nhìn ấm áp, gửi trao
Gương mặt anh rạng ngời, nam tính
Rất ân cần hỏi chị từng câu
Không vồn vã, không săn đón chị
Mà thân thương, dẫu gặp lần đầu
Ngồi bên nhau, nghe anh tâm sự:
“Đã mấy năm vợ bị tiểu đường
Bệnh biến chứng, hai chân đã đoạn
Anh một lòng chăm sóc bởi… thương
Anh yêu con, càng lo chăm vợ
Để các con còn mẹ trong đời
Dù vẫn biết chỉ là… ngày… tháng
Là người chồng phải trọn, em ơi”.
Chị nghe xong, nhói lòng, xúc động
Vội nuốt nhanh nước mắt vào trong
Rất cảm phục con người nhân đức
Chị nhìn anh ấn tượng vô cùng.
Chị bật khóc, đôi vai rung nhẹ
Chợt đứng lên, can đảm rời anh
Biết rằng anh- tâm hồn thánh thiện
Mặc anh ôm lần cuối… cũng đành.
Chị ra về mà lòng ám ảnh
Chuyện của anh xúc động vô ngần
Hình ảnh anh khắc sâu… thương nhớ
Nhưng sao đành có thể kết thân
Chị đọc lại những dòng anh nhắn
Rồi khen anh: “Thật quá tuyệt vời
Một người chồng- người cha mẫu mực
Nhưng mãi là bạn tốt nhất thôi”.
Tay chị run… bấm vào nút CHẶN
Hình ảnh anh vụt biến mất ngay
Rồi buông mình xuống giường nằm khóc
Ôi tình đời sao quá chua cay.
Sài Gòn, 09/5/2024. ‘Nút chặn’ là chuyện thơ do Hoàng Đại Nhân chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên đăng trên mâng ngày 8/5/2024, nhưng chưa rõ tác giả. HĐN tặng các bạn đã từng có phút xao xuyến rồi ‘cảm nắng’ trên phây.
* Hoàng Mạo (Bút danh Hoàng Đại Nhân), là hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Trường Sơn; sinh năm 1951; quê quán xã Chí Hòa, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình; học hết THPT năm 1969; nhập ngũ đầu năm 1970, vô chiến trường đầu năm 1971; cuối năm 1976, chuyển ngành ra học Trường Đại học Nông nghiệp IV (Khoa CNTY); tốt nghiệp 1981; ra làm việc tại TP. Hồ Chí Minh; nghỉ hưu và cư trú tại TP. Thủ Đức, TP.HCM
** Kim Hoàng (Bạch Ngọc Hoàng Kim) bảo tồn và phát triển thông tin tại Những trang văn đọc lại; Lời Thầy Dặn Thung Dung và Hoàng Đại Nhân bạn tôi
CHUYỆN TÌNH HOA MUỐNG BIỂN
Hoàng Đại Nhân
Khi mặt trăng vừa từ biển mọc lên
Tỏa ánh sáng dịu dàng bờ cát trắng
Biển đêm nay êm đềm, con sóng lặng
Từng cặp đôi đang sải bước ven bờ
Cô gái hiền lành, trong sáng ngây thơ
Bên chàng trai khi tình vừa chớm nở
Họ cùng nhau thì thầm trao lời hứa
Hai con tim cùng nhịp đập rộn ràng
Chàng trai nghèo bao hy vọng chứa chan
Cùng người đẹp sẽ nên duyên chồng vợ
Cái ngày ấy chẳng còn bao xa nữa
Khi người yêu đã thề nguyện chung tình.
Cha cô gái hay tin nổi nóng, bất bình
Biết chàng nghèo, chẳng “môn đăng hộ đối”
Ông thẳng thắn: “Đừng nên mơ ước vội
Hãy kiếm đi, đủ lễ vật…, ta chờ”
Chàng trai nghèo sau những phút sững sờ
Hiểu phận mình, đâu trách gì cô gái
Càng yêu thương, chàng càng thêm hăng hái
Quyết ra khơi mong có dịp đổi đời
Biển quê hương như cũng hiểu lòng người
Giúp chàng trai nặng thêm từng mẻ lưới
Chàng thầm nghĩ chỉ thêm vài ngày tới
Số tiền ta sắm lễ vật đủ rồi
Lần cuối cùng chàng lướt sóng ra khơi
Lòng khấp khởi tràn trề bao hy vọng
Căng sức trẻ, đâu sợ gì con sóng
Khi con tim mang hình bóng của nàng
Cô gái đợi chờ, hy vọng chứa chan
Hoàng hôn xuống, đón thuyền chàng cập bến
Nhưng… bất hạnh bỗng từ đâu ập đến
Nàng đâu hay, bão biển đã cướp chàng
Nỗi niềm đau, con tim trẻ nát tan
Nàng quên ăn, cứ ngày ngày hướng biển
Nàng cầu mong con thuyền chàng xuất hiện
Nhưng biển xa chỉ tung sóng cuộn trào
Qua nhiều ngày cô tiều tụy mòn hao
Rồi gục chết khi biển chiều tàn nắng
Ơi cô gái ! Một con tim trong trắng
Phút cuối đời vẫn hướng phía biển xa
Trời thương cô, cho hóa kiếp thành hoa
Loài muống biển vươn dài trên bờ cát
Hướng về biển, nghe dập dìu biển hát
Lời yêu thương cháy bỏng những hẹn hò
Chàng trai hóa thành những ngọn sóng xô
Cứ ào ạt cản ngăn loài muống biển
Hãy quay lại, em ơi, xin đừng tiến
Để an lành tươi thắm một loài hoa.
Biển hôm nay mãi hát khúc tình ca
Bản tình ca thắm màu hoa muống biển
Mãi tươi hồng đón chào con sóng đến
Lời thủy chung son sắt đến trọn đời.
GIẤC MƠ LAI KHOAI LANG
Hoàng Kim
Giống khoai lang Hoàng Long; Giống khoai lang HL518 ; Giống khoai lang HL491 là ba giống khoai lang phổ biến và ngon nhất Việt Nam ngày nay. Giấc mơ lai khoai lang, thành tựu và bài học, với con đường phía trước. Khoai lang liệu có thể lai muống biển để gia tăng tính kháng? chuyện bây giờ mới kể.
*
Giống khoai lang Việt Nam ngon nhất hiện nay là HL518 Nhật đỏ, HL491 Nhật tím (Nguyễn Thị Thủy, Hoàng Kim, Trần Công Khanh, Nguyễn Thị Sâm 1997) và khoai lang Hoàng Long (Hoàng Kim, Nguyễn Thị Thủy 1981). Ba giống khoai lang ngon này mức kháng sùng chỉ đạt trung bình. Giáo sư Vũ Đình Hòa (Học Viện Nông nghiệp Việt Nam) trong luận án tiến sĩ năm 1991 có thực hiện việc lai giống khoai lang loài khoai lang Ipomoea batatas L với loài khoai lang dại Ipomoea Trifida để tìm giải pháp giống khoai lang kháng sùng. Vậy, khoai lang liệu có thể lai với muống biển để gia tăng tính kháng? Có thể hay không thể. To be or not to be
KHOAI LANG LAI MUỐNG BIỂN?
Trước đây khi còn trẻ thơ, tôi đã tự hỏi “Muống biển liệu có thể lai khoai lang để gia tăng tính kháng?” Gần đây, bài thơ ‘Chuyện Tình Hoa Muống Biển” của anh Hoàng Đại Nhân gợi tôi trở về câu chuyện cũ. Bài thơ trong sáng giản dị và hay, cốt truyện tình yêu đẹp, giá trị nhân văn cao, hình ảnh tuyệt vời. Tôi trở lại câu hỏi khoa học cây trồng: Muống biển liệu có thể lai khoai lang để gia tăng tính kháng?
Hoa muống biển và hoa khoai lang hình thái thật giống nhau. Muống biển và khoai lang là hai loài thực vật có quan hệ gần gũi. Muống biển (Ipomoea pes-caprae (L.) R.Br.) là loài thực vật thuộc họ Bìm bìm (Convolvulaceae) mọc phổ biến trên của các bãi biển và chịu được không khí mặn. Carl von Linné (23 tháng 5 năm 1707 – 10 tháng 1 năm 1778), nhà thực vật học, bác sĩ kiêm động vật học người Thụy Điển, người tiên phong của ngành sinh thái học “Hoàng tử của giới thực vật học“, cha đẻ của hệ thống phân loại theo danh pháp hiện đại, là người đầu tiên mô tả loài thực vật này; năm 1818, Robert Brown là người phân loại nó vào chi hiện tại.
Muống biển được tìm thấy trên bờ cát vùng nhiệt đới ven biển Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, phía bắc của bang New South Wales, và dọc bờ biển bang Queensland thuộc nước Úc. Muống biển ở Việt Nam mọc hoang khắp các bãi cát ven biển từ Hà Tiên, Rạch Giá (Kiên Giang), đến Vũng Tàu (Bà Rịa Vũng Tàu), Nha Trang (Khánh Hòa), Quảng Trị, Quảng Bình, Nghệ An, Thanh Hóa, Hải Phòng…
Muống biển có công dụng làm thuốc nhưng hiện chưa có các nghiên cứu sâu về cây này. Theo Nông nghiệp Việt Nam muống biển công dụng trong y học cổ truyền được dùng toàn cây để chữa trị các chỗ viêm do dị ứng với sứa biển, phong độc, bệnh ngoài da; hạt để chữa trị mệt mỏi; lá được dùng để giã nát đắp lên chỗ ngứa do sứa biển.
Khoai lang (Ipomoea batatas L) là cây hai lá mầm thuộc họ Bìm bìm Convolvulaceae, chi Ipomoea, Chi phụ: Quamoclit; Phân chi: Batatas Loài: Ipomoea batatas. Họ Bìm bìm có 55 chi và khoảng 1650 loài, trong đó chi Ipomoea là chi lớn nhất với khoảng 600 loài (Austin, 1997). Ở Việt Nam có 13 chi và 76 loài (Lương Ngọc Toàn và csv, 1978). Cây khoai lang được phân loại trong chi Batatas. Hiện nay trong nội tộc phân chi Batatas có 13 loài hoang dại quan hệ với khoai lang. Khoai lang có số nhiễm sắc thể 15, là dạng lục bội thể (6x) duy nhất có khả năng tạo củ để làm lương thực. Trần Văn Minh 2008 đã trích dẫn tài liệu của Iting và Kehr 1953 nghiên cứu sự phân chia giảm nhiễm ở các giống khoai lang của Mỹ và giả thuyết là khoai lang có nguồn gốc đa bội khác nguồn. Nó hình thành từ tổ hợp lai giữa một tứ bội thể với nhị bội, sau đó xẩy ra quá trình phân đôi nhiễm sắc thể ở con lai bất dục. Nishiyama 1982 và Shiotani 1988 thì lại cho rằng khoai lang là một tứ bội cùng nguồn, hình thành do sự đa bội hoá của loài lưỡng bội.
Carl von Linné nhà thực vật học Thụy Điển, nhà bác học hàng đầu của nhân loại ngành sinh thái học “Hoàng tử của giới thực vật học“, cha đẻ của hệ thống phân loại theo danh pháp hiện đại. Ông là người đầu tiên mô tả loài muống biển. Ông cũng là nhà thơ, nhà ngôn ngữ lừng danh mà August Strindberg tác giả người Thụy Điển viết: “Linné kỳ thực là một nhà thơ sinh ra để trở thành nhà tự nhiên học”. Linné được Goethe nhà bác học thiên tài người Đức ca ngợi: “Trừ Shakespeare và Spinoza, tôi không biết ai giữa những người không còn sống mà ảnh hưởng tới tôi lớn hơn thế”.
THAO THỨC MỘT ƯỚC VỌNG
Hình ảnh cậu bé tiến về biển lúc bình minh gợi chúng ta nhớ về câu chuyện muống biển, khoai lang quan hệ với “Hai vạn dặm dưới đáy biển” một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của Jules Verne nhà văn Pháp nay đã chuyển thể thành phim. Hai Vạn Dặm Dưới Đáy Biển …
Câu chuyện “20,000 Leagues Under the Sea” 1954 kể rằng: Trong năm 1868, tin đồn về một con quái vật biển tấn công tàu ở Thái Bình Dương đã tạo ra lo âu và khiếp sợ trong thủy thủ Hoa Kỳ, làm gián đoạn đường vận chuyển hàng hải . Chính phủ Hoa Kỳ mời Giáo sư Pierre Aronnax và Conseil phụ tá của ông lên một tàu chiến thám hiểm để chứng minh hay bác bỏ sự tồn tại của con quái vật. Kết quả “Hai vạn dặm dưới đáy biển”
Giáo sư Pierre Aronnax nhà bác học biển và cộng sự đã thấu hiểu đại dương, thế giới biển, nguồn thức ăn khác biệt và vô tận dưới biển sâu, và năng lực của tàu ngầm, phát minh khoa học làm mở rộng tầm mắt và thay đổi nhận thức về thế giới biển. Xem phim tại Hai vạn dặm dưới đáy biểnhttp://hdonline.vn/phim-hai-van-dam-duoi-day-bien-10140…
HIỆN THỰC VÀ GIẤC MƠ
Giống khoai lang Việt Nam phổ biến trong sản xuất HL491, HL518, Hoàng Long, HL4, Bí Đà Lạt, Chiêm Dâu chất lượng ngon, năng suất cao mà chúng tôi đã chọn tạo được là thành tựu nổi bật về giống khoai lang Việt Nam trong bốn mươi năm qua (1981-2021). Dẫu vậy, mức kháng sùng chỉ đạt trung bình. Hướng nghiên cứu chọn tạo giống khoai lang năng suất cao chất lượng ngon, là bám sát nhu cầu thực tiễn một thời và thực dụng khả thi thích hợp điều kiện sản xuất kinh tế xã hội Việt Nam, cần ngay những giống tốt thiết thực. Giải pháp giống khoai lang kháng sùng của giáo sư Vũ Đình Hòa tại luận án tiến sĩ năm 1991 lai giống loài khoai lang trồng Ipomoea batatas L với loài khoai lang hoang dại Ipomoea Trifida là rất hay nhưng tiếc rằng thiếu những giấc mơ nghiên cứu tiếp nối.
Ban mai trên biển Quê hương, nơi có sóng, có gió và loài hoa muống biển. Tôi yêu quê tôi, yêu vùng gió cát “Chang chang cồn cát nắng trưa Quảng Bình”. Nhớ đến thắt lòng con “dèm” nhỏ, con cua nhỏ bên dòng Gianh và những vạt muống biển xanh bất tận bên bờ Nhật Lệ. Và bài thơ Sóng yêu thương vỗ mãi đến vô cùng đã ra đời từ đó.
SÓNG YÊU THƯƠNG VỖ MÃI
Anh yêu biển tự khi nào chẳng rõ
Bởi lớn lên đã có biển quanh rồi
Gió biển thổi nồng nàn hương biển gọi
Để xa rồi thương nhớ chẳng hề nguôi
Nơi quê mẹ mặt trời lên từ biển
Mỗi sớm mai gió biển nhẹ lay màn
Ráng biển đỏ hồng lên như chuỗi ngọc
Nghiêng bóng dừa soi biếc những dòng sông
Qua đất lạ ngóng xa vời Tổ Quốc
Lại dịu hiền gặp biển ở kề bên
Khi mỗi tối điện bừng bờ biển sáng
Bỗng nhớ nhà những lúc mặt trăng lên
Theo ngọn sóng trông mù xa tít tắp
Nơi mặt trời sà xuống biển mênh mông
Ở nơi đó là bến bờ Tổ Quốc
Sóng yêu thương vỗ mãi đến vô cùng …
Nhưng đất cát nghèo Quê Choa ven sông ven biển không chỉ nắng, có gió, có phi lao và có muống biển mà còn có khoai lang. Đèo Ngang “đang nghèo” Linh Giang dòng sông quê hương cũng là vùng quê nghèo ‘khoai khoai toàn khoai’ của tuổi thơ tôi. Củ khoai lang ‘sâm người nghèo’ lặn vào trong ký ức. Tôi lớn lên bên khoai lang và muống biển và tuổi thơ bên gió cát dòng Gianh. Thuở nhỏ, tôi thường tần ngần cầm hai bông hoa nhỏ khoai lang và muống biển mơ đến một ngày … lai khoai lang. Mời bạn ngắm ảnh Biển Nhật Lệ Quảng Bình và cùng chia sẻ chuyện tình khoai lang hoa muống biển
Bài viết mới trên CNM365 Tình yêu cuộc sống
DẠY VÀ HỌC https://hoangkimvn.wordpress.com
CNM365 bấm vào đây cập nhật mỗi ngày
Trở về trang chính
Hoàng Kim Long, Ngọc Phương Nam, Thung dung, Dạy và Học, Việt Nam Học, Cây Lương thực Việt Nam, CNM365 Tình yêu Cuộc sống, Kim on LinkedIn; Kim on Facebook, Kim on Twitter
Video yêu thích
Mùa xuân đầu tiên (Văn Cao) -Thanh Thúy
Conquering yourself is the greatest feat [Plato (Plátōn), the Greek philosopher]
Tự chinh phục mình là chiến công vĩ đại nhất.
Ban mai chào ngày mới 
